1. TİCARET ANLAŞMALARI YAPILACAK MI?
Trump’ın ticaret anlaşmaları için belirlediği son tarih olan 9 Temmuz’a yaklaşırken, yatırımcılar ABD’nin ticaret ortaklarıyla herhangi bir anlaşmaya varıp varamayacağını büyük bir merakla takip ediyor.
Trump’ın “Kurtuluş Günü” olarak adlandırdığı 2 Nisan’da, ABD’nin ticaret ortaklarına yeni gümrük vergileri getirmesi piyasalarda önemli dalgalanmalara yol açmıştı. Trump, 9 Nisan’da ise en yüksek gümrük vergilerinin çoğunu 90 gün boyunca askıya almıştı.
Önümüzdeki günlerde farklı senaryoların ortaya çıkması muhtemel. Bazı yatırımcılar müzakerelerin uzatılabileceğini öngörüyor. Ancak Trump, süreyi uzatma planı olmadığını belirtirken, Japonya’ya uygulanan gümrük vergilerini Nisan’daki yüzde 24’ün çok üzerine çıkararak yüzde 30 veya yüzde 35’e yükseltebileceğini ifade etti.
2. JAPONYA’YA DAHA YÜKSEK VERGİ
Trump yönetimiyle yapılan ticaret müzakerelerinde başarısızlık, katı ifadelerin hedefi olmanıza neden olabilir.
İşte 9 Temmuz’da uygulamaya girecek yüksek gümrük vergileri öncesi, ihracata dayalı ekonomisiyle Japonya’nın durumu bu şekilde. Trump, Nisan sonu itibarıyla Japonya ile “potansiyel” bir anlaşmadan bahsetmişti, ancak yapılan görüşmeler henüz bir sonuç vermedi. Geçen hafta Trump, Japonya’dan ithal edilen ürünlere “yüzde 30, yüzde 35 ya da daha fazlası” gibi çok daha yüksek gümrük vergileri getirebileceğini belirtti.
ABD ile Japonya, otomobil ve pirinç üzerindeki gümrük vergileri konusunda anlaşmazlık yaşıyor. Japonya, tarım sektörünü “feda etmemekte” kararlı. Otomotiv sektörü ise Japonya’nın ABD’ye yaptığı ihracatın neredeyse yüzde 30’unu oluşturuyor ve önemli bir istihdam kaynağı olduğu için Japonya’nın daha iyi bir anlaşma sağlama çabası içinde olduğu düşünülüyor.
3. İNGİLTERE’DE SULAR DURULMUYOR
İngiliz devlet tahvili sahipleri, krizlere alışkın. İngiliz hükümetinin sosyal yardım sisteminde yapılan hoş karşılanmayan bir reformdan vazgeçerek bütçe planlamasında 5 milyar sterlinlik bir açığa göz yumması ve Maliye Bakanı Rachel Reeves’in parlamentoda duygusal anlar yaşamasının ardından yatırımcılar, 2022’deki benzer gelişmeleri anımsatarak büyük satış emri verdiler.
Piyasadaki belirsizlik nedeniyle İngiltere’nin 10 yıl vadeli gösterge devlet tahvillerinin getirileri 21 baz puan artarken, sterlin de değer kaybetti. Ancak Reeves’in görevden ayrılacağına dair söylentilere rağmen, Başbakan Keir Starmer’ın Reeves’e açık destek vermesiyle kayıplar bir miktar sınırlı kaldı.
Reeves, yıl sonunda vergilerin artırılması yönündeki baskılara direnmek zorunda kalabilir. İngiltere’deki tüketiciler şu anda baskı altında. Gelecek hafta açıklanacak konut fiyatları, otomobil satış verileri ve ekonomik büyüme verileri, mevcut duruma dair daha fazla ipucu sunabilir.
4. WALL STREET ATAKTA
2025’in Avrupa piyasalarının yılı olması bekleniyordu. Ancak ABD’deki yetkililerin tutarsızlıkları ve Almanya’nın on yıllardır görülmeyen bir mali değişiklik kararı almasıyla Avrupa’ya yatırımların artması öngörülüyordu.
Euro için bu beklentiler hâlâ devam etse de, borsa tarafında Wall Street hızlı bir şekilde arayı kapatıyor.
Avrupa’nın en büyük şirketlerini takip eden STOXX 600 endeksi, yıl başından bu yana yüzde 6.9 değer kazandı. ABD’nin S&P 500 endeksi ise, STOXX’un yalnızca bir puan altında kaldı. Böylelikle Mart ayında oluşan yüzde 10’luk fark daralmış oldu.
ABD borsalarında teknoloji şirketleri öne çıkarken, Avrupa henüz bu sektörde ABD ile rekabet edebilecek düzeyde değil. ABD’deki ana borsa endekslerinin parlayan yıldızı olan çip üreticisi Nvidia’nın piyasa değeri, dün itibarıyla 3.92 trilyon dolara ulaştı.
Gelecek hafta alınacak gümrük vergileri kararlarıyla birlikte Wall Street, Avrupa borsalarını bu yıl ilk kez geride bırakabilir.
5. STABİL KRİPTO PARALAR
Trump’ın “Büyük Güzel Tasarı” olarak adlandırdığı tarihi vergi indirimi tasarısının Temsilciler Meclisi’nden geçmesiyle Cumhuriyetçiler, GENIUS Act olarak bilinen Senato’nun dolara endeksli stabil kripto para düzenlemesini yasalaştırmak için çalışmalara başlayacaklar.
Son yıllarda yaygınlık kazanan stabil kripto paralar, dolar veya başka bir para birimine bağlı değere sahip olup, para transferlerinde tercih ediliyor.
GENIUS Act’in yasalaşması durumunda, stabil kripto paraların piyasa büyüklüğü yaklaşık 250 milyar dolardan, önümüzdeki birkaç yıl içinde 500 milyar ila 2 trilyon dolara kadar yükselebilir.
Özellikle gelişmekte olan ülkelerde, stabil kripto paraların “dolarizasyonu” hızlandırabileceği yönünde endişeler bulunuyor.
