Türkiye’nin tahıl üretim merkezi olarak bilinen Konya Havzası, son yıllardaki yanlış tarım uygulamaları, kontrolsüz sulama ve iklim değişikliği nedeniyle uğradığı kuraklık riskiyle “çölleşme tehlikesi” ile yüz yüze. Ülkenin kullanıma açık yer üstü su kaynaklarının yüzde 2’si ve yer altı su kaynaklarının ise yüzde 17’si Konya Kapalı Havzası içinde bulunmasına rağmen, ülke genelindeki yer altı su tüketiminin yüzde 40’ı burada gerçekleşmektedir. Bu durum, bölgedeki krater şeklindeki obrukların sayısında ciddi bir artışa neden oluyor. Şu anda havzada oluşan obrukların sayısı 2 bin 500’ü aşarken, uyarılara rağmen kuzey ve orta kesimlerden 250 ila 300 metreden yer altı suyu çekilmeye devam ediyor.
10 BİN KUYU AÇILDI
2020 yılından bu güne kurumaya en çok maruz kalan bölgelerden biri olan Konya Ovası, yağış eksikliği nedeniyle zor günler geçiriyor. Kent merkezine su sağlamakta önemli bir kaynak olan Apa Barajı’ndaki su seviyesi, kritik alt seviye olan yüzde 10’un altına düştü. Beyşehir Gölü’ndeki su seviyesi ise son 20 yılın en düşük seviyesine indi. Yeraltı su kaynaklarında kaydedilen büyük çekilmelerin yanı sıra, yalnızca son beş yılda 10 bine yakın yeni su kuyusu açıldı ve bu durum kontrolsüz su tüketiminin artmasına neden oldu.
VERİM YÜZDE 35 AZALDI
Konya Havzasında, buğday, arpa ve şeker pancarı gibi temel tarım ürünlerinde gözlemlenen verim kaybı endişe verici bir boyuta ulaştı. 2019 yılında yaklaşık 2.5 milyon ton buğday üretimi gerçekleştirilirken, 2023 itibarıyla bu rakam 1.8 milyon tona düştü. Arpa üretiminde ise yüzde 35 oranında bir azalma yaşandı ve birçok çiftçi sulama imkânlarının azalması nedeniyle ikinci ekim gerçekleştiremez durumda kaldı. Bu durumdan en çok etkilenen ilçeler ise Karapınar, Cihanbeyli ve Ereğli olarak belirtiliyor.
10 YIL İÇİNDE TÜKENECEK
Karapınar’daki yeraltı su seviyelerinin 5 metre daha derinlere çekildiği öne sürülüyor. Ziraat Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Burak Kılınç, “Kuraklık ve bilinçsiz su kullanımı nedeniyle Konya Ovası’ndaki tarımsal üretim her yıl azalmaktadır. Öngörülerimize göre, 10-15 yıl içinde yer altı su rezervlerinin büyük ölçüde tükeneceği aşikardır. Konya Ticaret Borsası yetkilileri ise 2025 yılı itibarıyla tarımsal üretimde daha büyük kayıpların yaşanmasının gıda fiyatlarına doğrudan yansıyacağı uyarısında bulunuyor.
SUYA KISITLAMA
Hem uzmanlar hem de çiftçiler, Konya’daki su krizinin çözüme kavuşturulabilmesi için acil önlemlerin alınması gerekliliğini vurgularken, Konya Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (KOSKİ) genelinde su kısıtlamalarını hayata geçirmiştir. KOSKİ Genel Müdürü İbrahim Demir, yayımladığı genelgede suyun park, bahçe, tarla sulama ve temizlik gibi amaçlarla kullanılmasını yasakladıklarını açıkladı.
150 METREDEN ÇIKIYOR
Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mithat Direk, kuraklığın alarm seviyesine ulaştığını belirtiyor. “Yıllardır yaptığımız uyarılar dikkate alınmıyor” diyen Prof. Dr. Direk, şu tavsiyelerde bulundu: “Konya ve Karapınar’da suyu nasıl daha verimli kullanabileceğimizi, kısıtlı sulama yöntemleriyle yüksek verim elde etme yollarını bilim dünyası ile işbirliği içinde değerlendirmeliyiz. Obrukların sayısı artıyor. Eskiden 70 metreden su elde edebiliyorken, artık 150 metreden su çıkarmakta zorlanıyoruz. Karapınar’da toplam 1 milyon 300 bin dekar tarım arazisi bulunmakta, bunun 1 milyon dekarlık kısmı sulama ile, 300 bin dekarlık kısmı ise kuru tarım ile değerlendirilmekte.”
[email protected]
Kaynak: Web Özel
