ANKARA (Gazete Bursa) – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) blog sayfası Merkezin Güncesi’nde yayımlanan “Reel Sektörün Döviz Talebi Gelişmeleri” başlıklı analiz, firmaların döviz talebindeki değişimleri detaylı bir şekilde ele aldı.
Analiz, 2021 Ocak ile 2025 Mayıs dönemini kapsayarak, firmaların döviz talebinde gözlemlenen azalmayı ve reel sektörün son bir yıl içerisinde net döviz satıcısı konumuna geçtiğini ortaya koydu.
Yapılan değerlendirmeye göre, firmaların yabancı para (YP) mevduatlarının toplam mevduatlar içindeki payı, parasal sıkılaşmanın etkisiyle 2023 Haziran’daki yüzde 60,7 seviyesinden 2025 Haziran’da yüzde 35’e düştü. Bu durum, firmaların döviz biriktirme isteğinin zayıfladığını gösteriyor. Döviz talebindeki yavaşlama, firmaların spot ve vadeli piyasalardaki döviz işlemleri, dış ticaret gelirleri ve YP kredi kullanımları dikkate alınarak hesaplanan döviz akımı verilerinde belirgin bir şekilde gözlemleniyor. Pozitif döviz akımı, firmanın döviz biriktirdiğini; negatif akım ise döviz stokunun azaldığını ifade ediyor.
İHRACATÇI VE İTHALATÇI FİRMALAR ARASINDAKİ FARK
Döviz talebindeki azalışın en önemli nedeni net ihracatçı firmalar olarak öne çıkıyor. Sıkılaşma döneminde ihracat ve YP kredi kullanımında bir artış yaşanmasına rağmen, bu firmaların döviz satışlarının artması dolayısıyla döviz akımı azaldı.
Öte yandan, net ithalatçı firmaların döviz akımı negatif ve yatay bir seyir izleyerek, döviz ihtiyaçlarının önceki dönemle benzer şekilde devam ettiğini gösteriyor. 2021-2023 döneminde ithalatçı firmaların döviz alımlarındaki payı yüzde 57 iken, bu oran parasal sıkılaşmanın etkisiyle yüzde 65’e yükseldi. Bu durum, döviz talebinde ithalat ödemelerinin daha belirleyici bir rol oynadığını ortaya koyuyor.
Analizde, son 12 ayda döviz alımı yüksek olan sektörler arasında enerji, otomobil ticareti, demir-çelik, kimya ve telekomünikasyon gibi ithalatçı sektörlerin yer aldığı belirtildi.
Yorumlar kapalı.