Türk ekonomisinin en büyük yüklerinden biri olan faiz harcamaları, 2026 yılı için Hazine’nin bütçesinde önemli bir yer tutmaya devam edecek. Açıklanan bütçe tasarısında yalnızca faiz ödemeleri için 3 trilyon TL ayrılırken, memur ve işçilere yapılacak maaş ödemeleri 4,9 trilyon TL olarak belirlenmiştir. Bu ödemeler, yaklaşık 5 milyon kamu çalışanını kapsıyor. Dikkat çeken bir diğer unsur, faiz giderlerinde öngörülen yüzde 40,5’lik artışa karşılık, maaş artışlarının oldukça sınırlı kalması. Ekonomistler, faiz ödemelerindeki bu hızlı yükselişin kamu maliyesi üzerinde giderek daha fazla baskı yaratacağına dair uyarılarda bulunuyor. Ayrıca, Orta Vadeli Program çerçevesinde kamu harcamalarının kontrol altında tutulması ve ekonomik sürdürülebilirliğin sağlanması gerektiği belirtiliyor. Uzmanlar, önümüzdeki dönemde bütçe önceliklerinin yeniden gözden geçirilmesinin kaçınılmaz olduğunu vurguluyor.
10 YILLIK TABLO
Son 10 yıllık verilere bakıldığında Türkiye’de faiz giderleri ve personel harcamalarının yıllar içinde nasıl değiştiği daha net bir şekilde gözlemleniyor. 2016 yılında faiz giderleri yaklaşık 56 milyar TL seviyesindeyken, aynı yıl memur ve işçilere yapılan personel harcaması 125 milyar TL olarak gerçekleşmişti. 2017 yılında faiz giderleri 50,2 milyar TL’ye düşerken, personel harcaması 163 milyar TL seviyesine yükseldi. 2018 yılı itibarıyla faiz giderleri 74 milyar TL’ye çıkarak hızlı bir artış gösterdi ve personel harcaması da 200,9 milyar TL’ye yükseldi. 2019 yılında faiz giderleri 117,3 milyar TL, personel harcaması ise 247,3 milyar TL seviyesinde gerçekleşti.
FAİZ GİDERİ HER YIL ARTIYOR
2020 yılı, özellikle küresel pandemi nedeniyle ekonomik dalgalanmalara sahne oldu. Bu yıl faiz giderleri yaklaşık 138,9 milyar TL olarak kaydedilirken, personel harcaması da 300–350 milyar TL düzeyine yükseldi. 2021 yılında faiz giderleri 180,9 milyar TL’ye çıkarken, personel harcaması 400–450 milyar TL civarında gerçekleşti. 2022 yılında faiz giderleri önemli bir artış göstererek 240,4 milyar TL’ye; personel harcaması ise 615,3 milyar TL olarak belirlendi. 2023 yılı, hem faiz hem de personel giderlerinde hızlı artışların yaşandığı bir yıl oldu; faiz giderleri 674,6 milyar TL, personel harcaması ise 952,3 milyar TL seviyesine ulaştı.
3 TRİLYON LİRA OLACAK
2024 yılı gerçekleşmelerine göre faiz giderleri yaklaşık 1,27 trilyon TL’ye yükselirken, personel giderleri 2 trilyon TL seviyesine geldi. 2025 yılı için yapılan hesaplamalara göre faiz giderleri yaklaşık 2,135 trilyon TL, personel harcaması ise yaklaşık 2,5 trilyon TL olarak tahmin ediliyor. 2026 yılı bütçe tasarısında ise faiz gideri 3 trilyon TL, memur ve işçilerin maaş ödemesi ise 4,9 trilyon TL olarak belirlenmiştir.
DENGEYİ SARSIYOR
Bu tablo, son 10 yıl içinde Türkiye’nin faiz ve personel harcamalarının nasıl arttığını açıkça ortaya koyuyor. Kamuoyu Araştırmacısı Volkan Tebrizcik, “Faiz giderleri, özellikle 2022 sonrası hızlı bir artış göstererek kamu maliyesi üzerinde ciddi bir baskı oluşturuyor. Personel harcamaları da artış gösterse de, faiz giderlerindeki yükselişin hızı, bütçeden ayrılan kaynaklar arasındaki dengeyi zorlaştırıyor.” şeklinde uyarılarda bulunuyor.
[email protected]
Kaynak: Web Özel
Yorumlar kapalı.